Şeyh Muhammed-ı Haniy-ı Reş’in Verkanıs Köyüne Gelmesi ve Kerametleri
Şeyh Muhammet Sultan Şeyhmusa ez-Zuli El-Mardini’ini torunudur. Oğlu Muhammet Sait’ten gelmedir.
Peygamberimiz Hz. Muhammet (S.A.V.)bir hadisi şeriflerinde “Ahir zamanda güçlü iman sahipleri dağlarda olacak.” Beyanına inanarak Mardinden hicret edip Verkanıs köyüne kadar gelmiş ve dönemin köy sahibi Kasım Ağa ile anlaşarak çobanlık yapmaya başlamış. Bölge o zaman beylik yönetimi ile yönetilirdi. Komşu köyden Derzin kalesi ve Kale beyliği ile Kasım Ağa arasında vergi ve haraç ihtilafı varidi dolayısıyla Kasım Ağa fazla rahat değil idi. Fakat şeyh Muhammet o zamanveli olduğu kimse bilmiyordu. Sadece Kasım Ağa işlerin çok iyi gittiğini , bolluk ve bereketin artığının farkındaydı. Bir gün Dersim Kalesi Beyi Kasım’ın sürüsündenüç-beş getirmesi için adamlarına emir veriyor. Onlar gecesürünün olduğu yere gider bakarlar ki sürünün etrafı sur ile kapalıdır. Gördüklerini Beye de anlatırlar beydekortunuz orada sur falan yok der ve kendiside gelir kontrol eder bakar ki dedikleri doğrudur. Kendisi çoban çoban diye çağırır, çoban Şeyh Muhammed de cevap verir: “ buyur beyim der.”Beyde surun kapısını soraroda derki “Sur falan yok Beyim” der. Bey bakar ki sur yok olmuş. Yanına gider ve kendisinden kırk adet böbrek ister ve Şeyh Muhammed de sürünün içinden bir tur gezer kırk böbrek getirir verir. Bey derki hiçbir keçi kesilmemiş ve hiç kanda yerlerde yoktur bunun tamamen keramet olduğuna inanmış ve ertesi günKasım Ağayı Kaleye davet eder Kasım ağa gitmez, kendisi gelir der ki: “Bu zat senden ve benden çok daha üstündür. Allah’ın veli kullarındandır. Bu iş ona göre değildir.” Buna rağmen Kasım Ağa: “Ben memnunum kendisine soralım.” Der ve sorarlar Şeyh Muhammed de “Ben memnunum görevimi yapıyorum” ; fakat bey razı olmaz Kasım’a derki onu razı edip ne isterse vereceksin ona çünkü ikimizde bir felakete uğraya biliriz ve Kasım Ağa sorar ne istersin diye Şeyh Muhammet derki “ Bana sadece bu yaylayı veriniz bende bura bir ikamet yer ederim”
Varı Kasım denilen yayla şimdiki verkanıs köyü olmuş
Abbasiler Emeviler Osmanlılar olarak 3 imparatorluk geçirmiş ve şuan T.C.toprakları içerisindedir. Siirt Baykan Kasımlı Köyüyanı VERKANIS olarak da meşhur bir tarihi bir köyümüzdür.
Tarihte bir çok kez düşmanlar tarafındanyıkmak ve yakmak istemişler fakat muvaffak olamamışlar . yakın zamandaki rivayete göre köyünyakınına kadar gelen kötü niyetli kişiler önünü göremez hale gelir ve geri giderler
ALLAH cümlemizi Şeyh Muhammede Haniye reş’in himmetine payidar etsin.
Amin
Verkanıs 14. ve 15.yy çok büyük bir köy olmuş. Rivayetlere göre 800 hane ye kadar büyümüş ve bir çok alim mütefekkir ve veli insan çıkmış. Köyümüzde Şeyh Hüseyin El-Mecnun min Mecnun'ul-Ukala,Fethullah El-Verkansı gibi tarihe geçmiş ve tarihe geçemeyen onlarcası vardır.Verkanıs mezarlığınabakıldığında başka kanıt aramaya gerek kalmıyor.
Şeyh Fethullah ve abisi Şeyhmusile ilgili açıklamalar yapılacak çünkü sanal alemdehaklarında yazılan yazılar densiz ve dengesizdir. Örneğin; Şeyhmus hakkında çok zengin olduğunuve ömrünün sonunda keven bulamadığın yazılıyor. Şeyhmus’un çok zengin olduğu doğrudur ve kıtlık zamanında 19. yy başında insanlar açlıktanzaiyat verdiği bir dönemde Şeyhmus kazan kurup insanlara çorba ikram etmiş ve bu çorba ilehayat kurtarmaya çalışmış ve bu çorbayı üç beş kişiye değil yolcuya haneyegelip geçen herkese vermiştir. Beklide malın çoğunu bu yolda sarf etmiştir. Bu cömertliği görmeyen bir basiret efendim; “Şeyhmuscimri idi, vefat edince kefen parası yoktu, yorgan yüzünden kefen yaptılar.” Acaba şatları biliyorlar mı mevsim kışyerde iki metreden fazla kar var. Biri vefat etmiş nerde bulacaksınız kefeni elbette bir yorgan yüzü kullanılacak orada Mahmut Paşa manifatura dükkanı yoktubunun cimrilikle veya fakirlikle alakası yoktur. Yoksulluk öz konusu değil çünkü torunları hala zenginler.
Şeyh Fethullah El Verknası ile ilgili bir sitede Baykanlı olduğunu daha sonra verkanıs köyüne gittiğini Şeyh Muhammet EL Fersafinıntalebesi ve damadı olduğunu bu beyanda bir sürü yanlış ve yamalak rasgele yazılar, eksik bilgiler beyan etmekteler.
Şeyh Fethullah El Verkansiverkanıs doğumludur sonradan gelmemiştir. Soy ağacı sayfasında şeceresi Hz. Ömer (R.T.) kadar verilmiştir.
Şeyh Fethullah, Şeyh Muhammet Fersafinin damadı ve talebesi değil aksine Şeyh Muhammed onlasın eniştesidir. Şeyh Fethullah’ın birinci hanımı Şeyh Zuleyha dır. Verkanıslı Şeyh Yasin’İn kızıdır. İkinci hanımı da Tayibe Hanım Şeyhi ve Hocası Şeyh Abdurrahman Eltaği’nin kerimesi(kızı)dır.
İki hanımdan biri olan Şeyh Züleyha dan Şeyh Alaeddin ve Şeyh Muhammet Cüneyt. İkinci hanımıŞeyh Tayibe Hanımdan da Şeyh Maruf, Şeyh Kutbettinve şeyh Bahaddin dir.